پاپ کورن (Popcorn) که با نامهای ذرتپفکی، گُلبلال، ذرت بوداده، یا شکوفه ذرت نیز شناخته میشود، پاپ کورن حاصل حرارت دادن دانه نوع خاصی از ذرت است. حرارت باعث تبخیر شدن آب موجود درون دانه ذرت میشود تا حدی که فشار بالای بخار آب، جدار دانه ذرت را میشکند و باعث ایجاد صدا میشود. فرآیند پاپ کورن سازی در تولید این محصول از ذخیرهی اولیه در مخازن ذرت آغاز میگردد. این فرآیند به این صورت میباشد که ذخیره سازی اولیه ذرت در مخازن آغاز میگردد. سپس وارد خط تولید پخت ذرت و برشته کن میگردد. از عوامل بسیار مهم در این مرحله میزان حرارت دهی به خط تولید پاپ کورن ساز جهت برشته کنی میباشد.
سیستم کاری در این خط تولید به این صورت میباشد که بعد از ورود ذرت به مخزن دورانی، در وهلهی اول با برخورد حرارت موجود، ذرت از حالت طبیعی خود خارج شده و با افزایش ترکیبات خود به صورت حجیم شده تغییر شکل میدهد و در حقیقت عملیات پاپ کورن سازی صورت میپذیرد.
از دیگر عوامل مهم در خط تولید پاپ کورن سازی، چگونگی ذخیره و بسته بندی محصول در بسته های خود میباشد. شکل و ظاهر بسته بندی و همچنین نحوهی ارائهی این محصولات از اولویتهای خاص در این خط تولید به شمار میرود به این صورت که نام برند و بازاریابی باید مطابق با اصول آن برنامه ریزی و پیاده سازی گردد تا بتوان این محصول پر فروش را در بازار مصرف به درستی معرفی نمود.
خط تولید پاپ کورن ساز به جهت حرارت دهی خود موجب شکوفایی دانهی ذرت گردیده و موجب میگردد که ذرت پس از شکوفایی، رنگ سفیدی به خود بگیرد که در حقیقت رنگ سفید نشاسته موجود در ذرت میباشد که در اثر حرارت بروز پیدا میکند.
پاشش طعمهای مدنظر که بیشتر در سه نوع معروف میباشد توسط سیستم طعم پاش صورت میپذیرد. طعم پاش توسط کنترلهای موجود در خود، عملیات پاشش طعم را بر روی سطح محصول انجام میدهد و با این کار افزودن طعم به محصول صورت میپذیرد.
بررسی انواع ذرت برای خط تولید پاپ کورن
برای تولید پاپ کورن از ذرت خاصی استفاده میشود که قابل پف کردن باشد یا Expansion باشد و در مقابل درجه حرارت بالا یک باره منفجر و به پاپ کورن تبدیل شود.
از نظر ظاهری ذرت ها به 2 دسته تقسیم میشوند:
Mushroom: این نوع ذرت وقتی که پف میکنند پاپ کورن شبیه توپ میشوند.
Butterfly: این نوع ذرت وقتی که پف میکنند پاپ کورنها شکل منظمی ندارند (مانند پاپ کورنهای معمولی موجود در بازار)
معرفی مراحل مختلف در خط تولید پاپ کورن
در خط تولید پاپ کورن دانههای ذرت طی مراحلی که در ادامه به آن اشاره میکنیم به پاپ کورن تبدیل میشوند. توجه داشته باشید در خط تولید پاپ کورن از دستگاه پاپ کورن ساز صنعتی استفاده میشود.
Hopper + Screw Conveyor
در ابتدا ذرتهای خام درون دستگاه هاپر ریخته میشوند و از طریق بالابر حلزونی یا Screw Conveyor به آرامی به دستگاه Popper منتقل میشوند.
Popper
در این مرحله ذرتها در دمای حدود 300 درجه و در عرض چند ثانیه منفجر میشوند.
سرند Sifter
در ادامه ذرتهای منفجر شده به دستگاه سرند که یک توری بزرگی است که حالت چرخنده دارد، میروند و با عبور از آن، ذرتهایی که منفجر نشدهاند و یا ریز هستند سرند شده و به خارج از دستگاه ریخته میشوند و پاپ کورنهای قابل خوردن باقی میمانند.
پاپ کورنهای سرند شده به دستگاه ادویه زنی منتقل میشوند. در این مرحله ادویه مورد نظری که با روغن میکس شده است را به پاپ کورنها اسپری میکنند. طعمها میتوانند پنیری، دودی، کچاپ و … باشند، که از این میان طعم نمکی و پنیری در ایران طرفداران بیشتری دارد.
در نهایت پاپ کورنهای طعمدار شده برای بستهبندی فرستاده میشوند. بستهبندی پاپ کورنها باید به صورتی باشد که محصول را از تبادل رطوبت، هوا، نور، نفوذ آلودگی و شکستگی حفظ کند. برای بستهبندی میتوان از پوشش سلوفان، پلی اتیلن و یا مواد مناسب دیگر استفاده نمود. موادی که برای بستهبندی به کار میروند باید مناسب برای تماس با مواد خوراکی باشند. علائم و نشانههای مربوطه باید به صورت واضح و روشن روی هر بستهبندی به صورتی نوشته یا برچسب شود که تماس با فرآورده نداشته باشد.